Liệu sẽ có một “ngày mai mới” cho Gaza?

Bình luận: Tòa Thượng Phụ Latinh cam kết kiến tạo hòa bình bền vững và chăm sóc mọi người dân trong vùng chiến sự.

Tác giả: Sami El-Yousef
Ngày 22 tháng 10 năm 2025

Từ khi cuộc chiến mới nhất ở Dải Gaza bùng nổ vào tháng 10 năm 2023, Giáo Hội Công giáo tại Thánh Địa đã không ngừng dấn thân trong các hoạt động cứu trợ nhân đạo và thiêng liêng, nhằm đáp ứng những nhu cầu khổng lồ phát sinh từ sự tàn phá nặng nề và cái chết của biết bao người vô tội.

Sự trợ giúp này không chỉ dành cho các thành viên của cộng đoàn Kitô hữu đang trú ẩn trong hai nhà thờ chính tại Gaza, mà còn mở rộng đến hàng trăm ngàn người láng giềng xung quanh. Giờ đây, sau hai năm, liệu một nền hòa bình lâu dài có thể đạt được không?

Nếu lịch sử lại lặp lại, thì chúng ta có lý do để bi quan: có lẽ đây chỉ là một khoảng lặng tạm thời, rồi bạo lực sẽ lại bùng phát, khiến vòng xoáy hận thù không hồi kết tiếp tục tái diễn.

Tuy nhiên, với tư cách là những người mang niềm tin và hy vọng, chúng ta phải tiếp tục cầu nguyện để lần này mọi sự sẽ khác đi, và để các bên bước đi trên con đường hòa bình, công lý và bình đẳng bền vững, hầu mọi dân trong vùng đều được sống xứng với phẩm giá con người.

Dẫu vậy, nếu các nguyên nhân sâu xa của cuộc xung đột Israel – Palestine không được giải quyết, thì tôi e rằng “ngày mai mới” ấy sẽ chẳng bao giờ đến. Dù sao, cuộc xung đột này đã tồn tại từ lâu trước ngày 7 tháng 10 năm 2023.

Khi lệnh ngừng bắn mới nhất được tuyên bố, mọi người – đặc biệt là các anh chị em chúng ta ở Gaza – đã thở phào nhẹ nhõm. Họ nói rằng thật là một phúc lành khi có thể ngủ yên trong đêm mà không nghe tiếng bom nổ. Bỗng chốc, đêm trở nên tĩnh lặng!

Tuy nhiên, sự yên bình mong manh ấy không kéo dài lâu. Với nhiều người trú ẩn trong khuôn viên Nhà thờ Thánh Gia, đây là lần đầu tiên họ dám ra ngoài để xem xét nhà cửa và tài sản còn lại.

Dù 90% các công trình, cơ sở hạ tầng và đường xá đã bị xóa sổ, họ vẫn hy vọng nhà mình nằm trong số 10% còn trụ lại. Nhưng khi trở về, họ không thể nhận ra nơi mình từng sống. Mọi thứ quen thuộc trước chiến tranh đều biến mất: nhà cửa, con đường, cửa hàng, trường học, đại học, phòng khám, bệnh viện.

Giấc mơ tan vỡ, ký ức bị xóa nhòa.
Tuy nhiên, tôi chưa từng nghe nơi họ một lời oán hận hay kêu gọi trả thù. Họ cảm tạ Thiên Chúa vì những gì còn lại – vì vẫn còn nhà thờ để trú ngụ, vì vẫn còn mái che trên đầu trong lúc này.

Từ đầu cuộc chiến, lập trường của Giáo Hội Công giáo luôn rõ ràng: chúng tôi không khuyên ai nên ở lại hay rời đi. Đó luôn là lựa chọn cá nhân, và không ai có quyền phán xét.

Với những người chọn ra đi, chúng tôi cầu chúc họ may mắn khi bắt đầu một cuộc sống mới nơi đất khách – vốn không phải lúc nào cũng đón tiếp người tị nạn.
Với những người ở lại, họ là gia đình của chúng tôi, và chúng tôi sẽ chăm sóc họ bằng mọi phương tiện có thể.

Trong suốt cuộc chiến, Giáo Hội đã làm hết sức mình: cung cấp nơi trú ẩn, lương thực, nước, thuốc men, và các nhu yếu phẩm cơ bản. Nhưng điều quan trọng nhất, qua ba linh mục và sáu nữ tu thuộc nhiều dòng khác nhau, Giáo Hội đã đồng hành thiêng liêng với họ trong suốt thời gian chiến tranh.

Được trú ẩn trong khuôn viên nhà thờ, được dâng Thánh lễ hằng ngày, được nâng đỡ đức tin liên lỉ, giúp họ vững vàng trong hy vọng — đó có lẽ là thành tựu lớn lao nhất.
Các linh mục và nữ tu ấy là những anh hùng thực sự, và chắc chắn họ sẽ tiếp tục sứ vụ khi chúng ta bắt đầu lên kế hoạch cho tương lai.

Dưới sự lãnh đạo đầy linh hứng của Đức Thượng Phụ Hồng y Pierbattista Pizzaballa, Tòa Thượng Phụ Latinh Giêrusalem có những kế hoạch và ước mơ lớn lao cho Gaza.
Chúng tôi sẽ tái thiết hệ thống giáo dục, xây dựng lại các trường học để tiếp tục gieo trồng các giá trị Kitô giáo: tình yêu, hòa bình, tha thứ, chung sống, khoan dung và tôn trọng lẫn nhau – những giá trị nay càng cần thiết hơn bao giờ hết.

Chúng tôi cũng sẽ tiếp tục viện trợ nhân đạo, đồng thời cùng các đối tác tái lập sự hiện diện trong lĩnh vực y tế qua việc xây dựng các phòng khám và hỗ trợ phục hồi ngành y tế.
Như trước đây, chúng tôi sẽ thúc đẩy các chương trình nhà ở và tạo việc làm, vì nhu cầu ấy hiện vô cùng cấp bách.

Giáo Hội địa phương luôn đứng vững sau mỗi cuộc chiến, và chắc chắn sẽ tiếp tục mạnh mẽ hơn nữa để cung cấp tối đa sự trợ giúp sau chiến tranh, như đã làm ngay giữa lửa đạn.
Sứ mạng của chúng tôi trong giáo dục, y tế và xã hội sẽ không những tiếp tục mà còn phát triển, được thấm nhuần tinh thần bác ái Kitô giáo, hầu biến thù hận, chia rẽ và khát vọng báo thù thành một tương lai chung, nơi mọi người đều được gọi Thánh Địa là quê hương.

Không bên nào có thể xóa bỏ sự hiện diện của bên kia.
Rồi tất cả sẽ nhận ra điều đó và cùng nhau xây dựng một tương lai tràn đầy hòa bình, công lý, nhân phẩm và thịnh vượng cho mọi người.

Ngày ấy có gần chưa?
Chỉ lịch sử mới có thể trả lời, nhưng cam kết của chúng tôi sẽ không bao giờ phai nhạt.

https://www.ncregister.com/commentaries/will-there-be-a-new-day-after-in-gaza