Tại sao Halloween lại là “Đêm Thánh” đối với người Công Giáo?

Philip Kosloski – Aleteia  31/10/2025

Ngày Halloween thực ra vẫn là một ngày thánh trong lịch phụng vụ của Hội Thánh, vì nó là đêm vọng của Lễ Các Thánh (1/11).
Tuy ngày nay Halloween bị thương mại hóa mạnh mẽ và gắn liền với các hình ảnh ma quái hay giải trí, nhưng nguồn gốc thực sự của nó lại xuất phát từ một đêm chuẩn bị thiêng liêng cho đại lễ của Hội Thánh.

1. Nguồn gốc của tên gọi “Halloween”

Từ “Halloween” là cách viết rút gọn theo kiểu Scotland của cụm “Allhallow-even”, nghĩa là “Đêm Toàn Thánh” (All Holy Evening), xuất hiện từ thế kỷ 18.
Người Anh cũng có cách nói tương tự: “All Hallows’ Eve”, nghĩa là “Đêm vọng Lễ Các Thánh”.

Cả hai cách gọi đều chỉ đêm trước ngày 1 tháng 11, tức đêm chuẩn bị mừng các Thánh nam nữ đã được vinh hiển trên Thiên quốc.
Theo truyền thống phụng vụ Công giáo – có nguồn gốc từ Do Thái giáo – một đại lễ bắt đầu từ hoàng hôn ngày hôm trước, giống như cách ta mừng Lễ Giáng Sinh vào đêm 24/12.

2. Từ ngày ăn chay đến “đêm ăn kẹo”

Thật thú vị, ngày nay Halloween được xem là dịp ăn uống, vui chơi, nhưng xưa kia lại là ngày ăn chay và cầu nguyện trong Hội Thánh.

Bách khoa Toàn thư Công giáo (Catholic Encyclopedia) ghi lại rằng:

“Trong những thế kỷ đầu, vào đêm trước mỗi đại lễ, các tín hữu quy tụ nơi thờ phượng, thức canh cầu nguyện, nghe đọc Kinh Thánh (tương đương giờ Kinh Chiều và Kinh Sáng hôm nay), và đôi khi nghe giảng. Về sau, các Giám mục quy định cho giáo dân ăn chay vào ngày trước đại lễ thay cho việc thức đêm.”

Ngày nay, việc ăn chay trước Lễ Các Thánh không còn bắt buộc, nhưng phụng vụ Hội Thánh vẫn giữ các kinh nguyện của giờ vọng, chuẩn bị tâm hồn cho đại lễ.

3. Phụng vụ của “Đêm Thánh”

Bởi vì Lễ Các Thánh là một lễ trọng (solemnity), nên các linh mục, tu sĩ và giáo dân khi đọc Kinh Phụng vụ Giờ kinh (Liturgy of the Hours) vào chiều 31/10 sẽ đọc Kinh Chiều I, tức Kinh vọng Lễ Các Thánh.

Nhiều nhà thờ cũng cử hành Thánh lễ vọng vào tối 31/10, và Thánh lễ này được tính là Thánh lễ buộc của ngày 1/11, tương tự như Thánh lễ chiều thứ Bảy được tính cho Chúa nhật.

4. Giữ lại ý nghĩa “Đêm Thánh”

Dù Halloween trong văn hóa hiện đại dường như mất đi mối liên hệ với sự thánh thiêng, Hội Thánh vẫn giữ nguyên chiều kích phụng vụ của một “đêm thánh”, chuẩn bị tâm hồn cho đại lễ Các Thánh.

Các gia đình Công giáo có thể sáng tạo cách mừng Halloween vừa vui tươi, vừa mang chiều kích thiêng liêng – như cầu nguyện, kể chuyện các Thánh, hóa trang thánh thiện – để biến “Đêm Halloween” trở lại đúng nghĩa ban đầu của nó: một “Đêm Toàn Thánh.”