Công bố Tự Sắc đầu tiên của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV: Chuyển hướng so với cải tổ tài chính Vatican thời Đức Phanxicô
Đức Thánh Cha Lêô XIV vừa ban hành Tự Sắc mang tựa đề Coniuncta Cura, thiết lập những quy định mới trong việc quản lý và đầu tư tài chính của Tòa Thánh.
Văn kiện được ký ngày 29 tháng 9, Lễ Kính Ba Tổng Lãnh Thiên Thần Micae, Gabriel và Raphael, là Tự Sắc đầu tiên trong triều đại Đức Giáo Hoàng Lêô XIV và có hiệu lực tức thì. Những quy định mới này dường như đánh dấu một sự chuyển hướng so với đường lối “tập trung hóa” trong các biện pháp cải tổ tài chính mà Đức Thánh Cha Phanxicô đã khởi xướng trước đây.
Tiếp nối và làm sáng tỏ định hướng cải tổ của Đức Phanxicô
Tự Sắc Coniuncta Cura của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV quy tụ và phát triển các cải tổ được khởi đầu dưới thời Đức Phanxicô, đặc biệt là trong Tông hiến “Praedicate Evangelium” (Hãy loan báo Tin Mừng), ban hành năm 2022 nhằm tái cấu trúc Giáo triều Rôma.
Trong Tông hiến ấy, Đức Phanxicô nhấn mạnh nguyên tắc “đồng trách nhiệm trong hiệp thông” như kim chỉ nam cho việc quản trị Giáo Hội.
Tự Sắc mới của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV tiếp nối tinh thần ấy, nhưng đồng thời làm rõ cách thức các cơ quan tài chính của Vatican cộng tác và chia sẻ trách nhiệm trong việc quản lý tài sản và đầu tư của Tòa Thánh. Văn kiện cũng bãi bỏ quy định năm 2022 về việc điều hành tài sản tài chính và thanh khoản của Vatican, thay thế bằng một khuôn khổ mới nhằm củng cố giám sát và đảm bảo sự nhất quán giữa các cơ quan hữu trách.
Cơ cấu quản lý và vai trò của các định chế Vatican
Theo Coniuncta Cura, các hoạt động đầu tư thuộc Điều 219 của Praedicate Evangelium sẽ được Ủy ban Đầu tư quản lý, phù hợp với chính sách đầu tư chính thức được phê chuẩn.
Cơ quan Quản trị Tài sản Tông Tòa (APSA), vốn chịu trách nhiệm điều hành bất động sản và các quỹ tài chính của Vatican, tiếp tục đảm nhiệm việc thực hiện các hoạt động đầu tư.
Tuy nhiên, khác với hướng đi trước đây, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV cho phép sự linh hoạt: Ngân hàng Vatican — tức Viện Công trình Tôn giáo (IOR) — được trao vai trò tích cực hơn, và trong những trường hợp thích hợp, có thể sử dụng các trung gian tài chính bên ngoài.
Nếu như Đức Phanxicô từng nhấn mạnh sự kiểm soát chặt chẽ để phòng ngừa sai phạm, thì Đức Giáo Hoàng Lêô XIV lại đặt niềm tin nơi sự cộng tác có cấu trúc và trách nhiệm chung.
Hướng đến sự hiệp thông và minh bạch trong quản trị
Theo quy định mới, APSA vẫn hành động qua Ngân hàng Vatican (IOR) như cơ quan đầu mối cho các hoạt động đầu tư. Tuy nhiên, Ủy ban Đầu tư có quyền quyết định khi nào nên hợp tác với các tổ chức tài chính bên ngoài Vatican để đảm bảo hiệu quả hơn.
Tự Sắc được ban hành sau khi Hội đồng Kinh tế — cơ quan tư vấn của Đức Thánh Cha về các vấn đề quản trị và minh bạch tài chính — đưa ra ý kiến đồng thuận, cùng với sự tham khảo ý kiến các chuyên gia tài chính Công giáo quốc tế.
Văn kiện nhấn mạnh rằng mọi cơ quan trong Giáo triều phải hoạt động “trong tinh thần cộng tác năng động và hiệp nhất”, phản ánh nỗ lực thúc đẩy sự hiệp thông và trách nhiệm chung trong việc phục vụ sứ mạng của Tòa Thánh.
Hiệu lực pháp lý và tầm nhìn thiêng liêng
Luật mới có hiệu lực ngay sau khi công bố trên tờ L’Osservatore Romano và sẽ được ghi vào bộ Acta Apostolicae Sedis, nghĩa là có giá trị pháp lý vĩnh viễn trong lãnh thổ Quốc gia Thành Vatican và các cơ quan trực thuộc Tòa Thánh.
Tự Sắc (Motu Proprio) là một loại văn kiện pháp quy do Đức Giáo Hoàng ban hành nhân danh chính mình, không theo yêu cầu hay thỉnh nguyện nào. Trong ngôn ngữ giáo luật, nó mang thẩm quyền cá vị của Đức Giáo Hoàng, và có thể thiết lập, hủy bỏ hoặc điều chỉnh các quy phạm trong phạm vi quyền tài phán của ngài.
Kết nối giữa quản trị thiêng liêng và cải tổ hành chính
Đây không phải là văn kiện đầu tiên do Đức Giáo Hoàng Lêô XIV ký ban hành. Trước đó, đầu tháng này, ngài đã công bố Tông huấn đầu tiên mang tên Dilexi Te (“Ta đã yêu con”), nói về vấn đề nghèo khó.
Giờ đây, Coniuncta Cura được xem như sự tiếp nối tự nhiên của Dilexi Te, trong đó tinh thần quản lý thiêng liêng được thể hiện cụ thể qua việc cải tổ hành chính, phản ánh niềm xác tín rằng:
“Sự trung tín trong của cải trần thế là dấu chỉ của lòng trung tín đối với của cải Nước Trời.”
Chưa có Đánh giá/Bình luận nào được đăng.
Hãy trở thành người đầu tiên đóng góp nội dung cho Bài viết này.
