ĐTC Lêô XIV công bố Tông thư In unitate fidei nhân kỷ niệm Công đồng Nicêa

Trước chuyến Tông du sắp tới tại Thổ Nhĩ Kỳ, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã công bố Tông thư In unitate fidei nhân kỷ niệm 1700 năm Công đồng Nicêa, được trình bày trong 12 điểm, với mong ước “khơi dậy nơi toàn thể Hội Thánh lòng hăng hái mới trong việc tuyên xưng đức tin.”
Deborah Castellano Lubov

Nhân lễ trọng Chúa Kitô Vua, Chúa nhật 23 tháng 11, ngay trước chuyến Tông du đến Thổ Nhĩ Kỳ, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã ban hành Tông thư In unitate fidei nhân kỷ niệm 1700 năm Công đồng Nicêa lần thứ nhất.

Văn kiện này, được chia thành 12 phần, mang ưu tư “khích lệ toàn thể Hội Thánh canh tân lòng nhiệt thành đối với việc tuyên xưng đức tin.” Toàn văn Tông thư có thể đọc đầy đủ tại đây.

Năm 2025, Giáo Hội Công giáo long trọng kỷ niệm 1.700 năm Công đồng Nicêa I, được Hoàng đế Constantinus triệu tập năm 325 tại thành Nicêa.

Trong chuyến Tông du sắp tới, Đức Thánh Cha sẽ đến Ankara, Istanbul và İznik – tức Nicêa ngày xưa – nhân dịp kỷ niệm trọng đại này.

Công đồng Nicêa nhằm giải quyết những tranh luận thần học và xác lập một giáo huấn Kitô giáo thống nhất; kết quả bao gồm việc khẳng định thần tính của Đức Kitô và hình thành bản Tuyên tín Nicêa.

Lời mời gọi hiệp nhất

ĐTC Lêô mở đầu Tông thư bằng lời khẳng định rằng ngay từ thuở ban đầu, Hội Thánh đã được mời gọi bước đi trong hiệp nhất của đức tin:

“Trong sự hiệp nhất của đức tin được công bố từ khởi đầu Hội Thánh, các Kitô hữu được mời gọi tiến bước trong hòa hợp, giữ gìn và truyền lại hồng ân đã lãnh nhận với tình yêu và niềm vui.”

Ngài nhắc lại lời bản Tuyên tín: “Tôi tin kính một Chúa Giêsu Kitô, Con Một Thiên Chúa… vì loài người chúng ta và để cứu rỗi chúng ta, Người đã từ trời xuống thế.”

Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng Công đồng Nicêa cách đây 1700 năm đã diễn đạt cách trọn vẹn chân lý này — chân lý được Hội Thánh tiếp tục tuyên xưng.

“Bản Tuyên tín đem lại hy vọng cho chúng ta”

ĐTC Lêô nói rằng trước chuyến Tông du, ngài muốn mời gọi Hội Thánh hướng sự chú ý về chính việc tuyên xưng đức tin.

Trong nhiều thế kỷ, Tuyên tín Nicêa-Constantinopolis là gia sản chung của các Kitô hữu và cần được diễn tả, hiểu biết trong những cách thức mới mẻ và thích hợp.

Trong Năm Thánh này – mang chủ đề Đức Kitô, niềm hy vọng của chúng ta – việc kỷ niệm Công đồng Nicêa lại càng mang tính quan phòng.

ĐTC Lêô khẳng định:

“Việc tuyên xưng Đức Giêsu Kitô, Con Thiên Chúa, mà Công đồng Nicêa công bố năm 325, là trọng tâm của đức tin Kitô giáo.”

Trong mỗi Thánh lễ Chúa nhật, Giáo Hội “đều đọc Kinh Tin Kính Nicêa-Constantinopolis, bản tuyên xưng hiệp nhất mọi Kitô hữu.”

Giữa những lo âu, xung đột, bất công, tai ương, và nỗi khổ của biết bao người, Đức Thánh Cha nói:

“Chính bản Tuyên tín này đem lại hy vọng cho chúng ta.”

Điều hiệp nhất lớn hơn điều chia rẽ

ĐTC Lêô XIV nhắc rằng ý nghĩa của Công đồng Nicêa còn mang giá trị đại kết rất lớn.
Vatican II đã đề cao mục tiêu hiệp nhất các Kitô hữu; cách đây 30 năm, Thánh Gioan Phaolô II tiếp tục phát huy điều này qua Thông điệp Ut Unum Sint (1995).

Trong 60 năm qua, phong trào đại kết đã đạt được nhiều tiến bộ.

Dù “hiệp nhất hữu hình trọn vẹn” giữa Giáo Hội Công giáo với Chính Thống giáo, Đông phương và các cộng đồng Kitô giáo khác “vẫn chưa đạt được,” nhưng đối thoại đại kết – dựa trên phép rửa và cùng một bản Tuyên tín Nicêa – đã đưa chúng ta đến chỗ:

xem các tín hữu thuộc những truyền thống Kitô giáo khác là “anh chị em chúng ta trong Đức Giêsu Kitô”.

Chúng ta “cùng chia sẻ một đức tin vào Thiên Chúa duy nhất, là Cha của mọi người; cùng tuyên xưng Đức Giêsu Kitô là Con Thiên Chúa; và cùng nhận lãnh Chúa Thánh Thần – Đấng thúc đẩy chúng ta tiến đến hiệp nhất và chứng tá Tin Mừng.”

“Thật vậy, điều hiệp nhất chúng ta lớn hơn rất nhiều so với điều chia rẽ.”

Trong một thế giới đầy chia rẽ và xung đột, “cộng đoàn Kitô hữu duy nhất có thể là dấu chỉ hòa bình và khí cụ hòa giải.”

ĐTC Lêô nhắc đến các vị tử đạo Kitô giáo thuộc nhiều truyền thống: chứng tá của họ “liên kết chúng ta và thúc đẩy chúng ta trở thành chứng nhân và người kiến tạo hòa bình.”

Kinh Tin Kính Nicêa – định hướng cho hành trình hiệp nhất

Để tiến bước trong hành trình đại kết, cần “cùng nhau dấn bước nhằm đạt đến hiệp nhất và hòa giải.”

ĐTC Lêô nói:

“Kinh Tin Kính Nicêa có thể là nền tảng và điểm quy chiếu cho hành trình này;
nó cho chúng ta mẫu gương của sự hiệp nhất chân thật trong sự đa dạng chính đáng.”

Vì thế, cần vượt qua “những tranh luận thần học đã không còn lý do tồn tại,” và phát triển sự hiểu biết chung, cùng cầu nguyện với nhau, xin Chúa Thánh Thần quy tụ chúng ta trong một đức tin và một tình yêu.

Đức Thánh Cha làm rõ rằng đây không phải là “một thứ đại kết muốn trở lại thời điểm trước chia rẽ,” cũng không phải sự “chấp nhận nguyên trạng” của những khác biệt hiện nay, nhưng là:

“một cuộc đại kết hướng về tương lai, tìm kiếm hòa giải qua đối thoại, trong khi chia sẻ cho nhau những ân huệ và gia sản thiêng liêng.”

Hiệp nhất không làm chúng ta nghèo đi; trái lại, “làm cho chúng ta phong phú hơn.”

Cuối cùng, ĐTC Lêô XIV kết thúc Tông thư bằng lời kêu gọi cầu nguyện chung:

“Xin Chúa Thánh Thần đồng hành và hướng dẫn chúng ta trong công trình này.”